اطلس سیل خاک می خورد - تور ارمنستان ارزان

به گزارش خبرنگاران، داوود نیک کامی در نشست آنالیز تحلیلی وقایع سیل اخیر در ایران که عصر روز گذشته در دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی برگزار گردید، اظهار کرد: اگر مقدار جریان آب از ظرف محدود آب بیشتر باشد، آب وارد قسمت های مجاور می گردد که به آن سیل اطلاق می کنیم.

وی اضافه نمود: باران جذب گیاهان و خاک می گردد و بخشی از آن تبخیر و باقی مانده روی زمین جاری می گردد. زمانی که خاک و گیاه نتوانند روان آب را جذب کند و کانال رودخانه ها توان و ظرفیت نگهداشت آب را نداشته باشند، سیل ایجاد می گردد.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه تخریب پوشش گیاهی باعث فراوری روان آب بیشتر و تبدیل آن به سیل می گردد،شرح داد: میزان جذب باران توسط درختان و گیاهان مختلف شناسایی و معین شده اند. برای مثال بلوط ایرانی تا 35.8 درصد باران را جذب می نماید و مانند یک اسفنج عمل می نماید، به طوری که حجم زیادی از آب را جذب و به تدریج آن را خارج می نماید همچنین جذب باران در درخت کاج 59.9 درصد است. افزون بر اینها گیاهانی همچون ورک، اسفند و زبان گنجشک در جذب باران تاثیرگذار هستند.

نیک کامی با اشاره به این که با مداخلات انسانی تنوع زیستی تغییر نموده است، گفت: آنالیز وقایع سیل از دهه 40 تا دهه 90 نشاندهنده این است که در دهه 40 ، 193 واقعه سیل اتفاق افتاده است و در دهه های 50، 60 و 70 تعداد وقایع به ترتیب 251، 440 و 1226 بود. افزون بر این در دهه 80 ، 1346 واقعه سیل و در دهه 90 که هنوز به اتمام نرسیده است، تاکنون 2000 واقعه سیل اتفاق افتاده است.

وی در ادامه اظهاراتش در این نشست تاکید نمود: سیل فرسایش خاک را افزایش می دهد و باعث لطمه به کیفیت و کمیت خاک می گردد. بر اساس آنالیز های اجرا شده در خصوص سیل مازندران، این سیل در بالادست از نوع تندسیلاب و در پایین دست آبگرفتگی بوده است. در بالادست سیل باعث فرسایش و انباشت رسوبات به ضخامت 80 سانتیمتر شده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری ادامه داد: آنالیز های سیل گلستان نیز نشان می دهد که سیل از نوع تند سیلاب در بالادست و آبگرفتگی در مناطق آق قلا، گومیشان ، گنبد و ... بوده که سیل گرفتگی در طول 150 کیلومتر اتفاق افتاده است. آنالیز ها نشان می دهد که اثرگذاری عملیات آبخیزداری در غرب استان گلستان و زیر حوضه های گرگان رود مثبت بوده است.

نیک کامی با اشاره به نتایج آنالیز سیل لرستان اظهارکرد: از 4 تا 9 فروردین ماه در حوضه کشکان 137 میلیمتر به طور میانگین بارش رخ داد و از 11 تا 13 فروردین ماه در این همین حوضه 153 میلیمتر بود. آنالیز ها نشاندهنده این است که نقش تداوم بارش پر رنگ تر از شدت بارش بوده است.

وی اضافه نمود: آنالیز ها نشان می دهد که خسارات سیل در حوزه کشاورزی 13 هزار میلیارد تومان است البته شیوع بیماری های عفونی و انگلی از جمله خطرات پیش رو ناشی از سیل است. همچنین بر اثر فرسایش خاک ناشی از سیل میزان رسوبات به 1.2 میلیارد مترمکعب رسیده است.

رییس پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با انتقاد از بی توجهی به برنامه های مدیریت یکپارچه حوضه های آبخیز طی سال های گذشته گفت : متاسفانه توجه کافی به این موضوع صورت نگرفته و از تغییر کاربری های نادرست جلوگیری به عمل نیامده و مدیریت صحیح از اراضی صورت نگرفته است. همچنین در احیای پوشش گیاهی جنگل ها و مراتع، احداث سیل بندها و حفر کانال های سیلاب بر اهتمام جدی صورت نگرفته است.

وی در خاتمه صحبت های خود با اشاره به تهیه اطلس سیمای حوضه های آبخیز کشور گفت : پهنه بندی سیلاب در حوضه های مختلف و نقشه مناطق سیل خیز تهیه شده است اما متاسفانه این اطلس خاک می خورد.