جغرافیای کتاب جدیدم محله تسلیحات است - تور ارمنستان ارزان

خانه زادگاهش هنوز به همان شکل باقی مانده. او می گوید: وقتی در این اتاقی که به دنیا آمده ام با خودم خلوت می کنم، حس خوبی به من دست می دهد. حتی گاهی جانمازم را در همان اتاق پهن می کنم و نماز می خوانم. مجید قیصری نویسنده صاحب نامی است که اهل ادبیات او را می شناسند. قلم شسته رفته و پاکیزه ای دارد و داستان هایش از ساختار متناسبی برخوردار است. گفت وگوی ما را با او از دست ندهید.

• در کدام محله متولد شده اید و چرا این محله را برای سکونت انتخاب کردید؟

در خیابان پدرثانی. البته پدر و مادرم بیش از 60 سال است که در این محله سکونت دارند. پدرم در این محله زمینی خریده بود. این اتفاق مربوط به دهه 40 می گردد. وامی می گیرد و خانه ای می سازد. هنوز هم خانه به همان شکل باقی مانده است. من هم در همان خانه و نه در بیمارستان به دنیا آمدم، دم دمای صبح یکی از روزهای سرد زمستانی دی ماه. هنوز در همان مکانی که به دنیا آمده ام نماز می خوانم. بعدازظهرها که سری به پدرم می زنم نماز مغرب و عشا را آنجا می خوانم. این کار حس خوبی به من می دهد و آن بخش از خانه را خیلی دوست دارم. همواره با تعجب به آن اتاق نگاه می کنم. فکر کن که از عالم دیگری به دنیا دیگری پرت می شوی و اینجا چشم باز کردی و هنوز همان طور باقی مانده و حتی رنگ دیوارها هنوز همان گونه است. قاب درها و پنجره ها، خلاصه هیچ چیز تغییر ننموده است. اگر این خانه را از نو بسازند و به شکل دیگری درآید آنجایی که من به دنیا آمده ام تبدیل به پارکینگ خواهد شد و قدر مسلم دیگر آن حس روحانی را به من نخواهد داد. نیم متر جرز دیوار به همان شکل خودنمایی می نماید. گچ کاری ها همان گونه قدیمی و خاطره انگیز است. هنوز طاقچه بر جای خود پابرجاست.

در یک کلام باید بگویم که خانه پدری ام در نارمک خاطره و ویژگی متفاوتی برایم دارد و فقط محل سکونت پدر و مادرم محسوب نمی گردد و چیزی فراتر از آن است که در مخیله بگنجد. اگر در بیمارستان به دنیا آمده بودم شاید به چنین معنایی که در حال حاضر به آن فکر می کنم، نمی رسیدم و زندگی و آن خانه برایم خیلی عادی تر بود.

• قصد تخریب و نوسازی خانه را ندارید؟

سال 1372 صحبت های زیادی در این باره شد. پدرم مخالفت کرد و من هم مخالفم و بعید می دانم که راضی شوم که آن خانه را تخریب و نوسازی نمایند.

• نشانی دقیقش کجاست؟

خیابان پدرثانی، کوچه 12 فرعی. نبش این کوچه هم یک نان بربری است که بیش از 60 سال نان پخت می نماید.

• چه خاطراتی در دوران کودکی و نوجوانی تان در محله دارید؟

جغرافیای آخرین کتابم یعنی گورسفید محله تسلیحات است. زمانی که خیابان پدرثانی را می خواستند آسفالت نمایند به خوبی در خاطر دارم. خاکش را جمع می کردند و مسطح می شد تا برای آسفالت آماده سازی گردد. آن زمان 4 یا 5 سالم بود. وقتی برف می آمد راه کوچه ها به دلیل پارو کردن برف پشت بام ها بند می آمد. کلی راه می آمدیم و با همان برف ها سرسره بازی می کردیم. مردان محل با بیل برف ها را خالی می کردند تا راه باز گردد. بخش قابل توجهی از برف را در خیابان پدرثانی و جوی این خیابان می ریختند. کوچه ما جوی آب نداشت. زن ها آش و چای درست می کردند.

• امروز این تصاویر چه تغییری نموده است؟

بسیاری از آن آدم ها از دنیا رفته اند. اگر بعضی از آنها در قید حیات باشند با آنها گفت وگو و مرور خاطرات می کنیم.

• ارتباطتان با بچه محل ها و دوستان قدیمی به چه شکل است؟

هرگاه که فرصتی پیش بیاید آنها را می بینم. سال 1355 پیراهن مشکی ام را در هیئت کرمانشاهی پوشیدم. آن زمان پیراهن مشکی نداشتم. به آنجا می رفتیم و ظرف بزرگی داشتند که پر از پیراهن بود. آن خانه هنوز سر نبش است اما تخریب و نوسازی شده است. آنجا با حاج حسن کرمانشاهی و پسرانش حاج احمد و حاج رضا کرمانشاهی رفاقت کردیم. قدمت هیئت هم بالای 80 سال است. من آنجا برای نخستین بار پیراهن مشکی به تن کردم.

• چه خاطراتی از محرم و صفر دارید؟

باور کنید که هر سالش خاطره است. اما گاهی می بینیم که هیئت ها چون در خانه ها برپا نمی گردد میدان ها را می بندند و در تردد اختلال ایجاد می نماید. البته 10، 12 روز بیشتر نیست. تعداد مساجد، حسینیه ها و هیئت های این محل بیش از 50 یا 60 هیئت است و تعداد آدم ها بسیار زیاد. حتی یک ماه پیش از محرم داربست می بندند. سر خیابان فخرایی تعزیه می خوانند. در بعضی میدان ها هم تعزیه سیار می خوانند. کلاً فضای روحانی و متفاوتی است. شبی نیست که مردم را نبینید که دستشان ظرف های یکبارمصرف و قیمه نذری نباشد. در بیشتر خانه ها و محله ها نذری داده می گردد. به همین دلایل نمی توانم تصور کنم که خارج از محله نارمک زندگی کنم. بیش از 50 سال خاطره داشتن از یک منطقه و محله باعث می گردد که شما علقه ای به این محله پیدا کنید.

• چه خاطره ای از جنگ دارید که با محرم پیوند خورده است؟

سال 64 در منطقه عملیاتی مهران زخمی شدم. زخم مختصری داشتم. 2 روز به تاسوعا مانده بود و درخواست استعلاجی کردم. اولش با استعلاجی من مخالفت شد اما به هر مصیبتی بود خودم را به محله مان رساندم تا ایام محرم در محله باشم.

• چه کسانی برای شما دستمایه نگارش داستان شده اند؟ آیا از دوستانتان هم شهید شده اند؟

خیابان پدرثانی که اکنون نامش به خیابان شهید اسماعیل افشاری تغییر یافته است. با اسماعیل از سال 1360 با هم بودیم و بعد هم شهید شد. او زودتر از من به منطقه رفت. کوچه 12 فرعی به نام شهید محمود تاج الدین تغییر نام یافت. او هم جوان 17 ساله ای بود که در عملیات مرصاد در گردان حمزه شهید شد. کوچه به کوچه و خیابان به خیابان نام ها برایم تداعی نماینده خاطرات اند. یا خیابان رشید آقمیونی که دهه 60 توسط منافقان ترور شد. خیابان میرفخرایی شده شهید حسن طاهری که از دوستان خودمان و 1360 تخریبچی بود. محله ما کوچه به کوچه برایم خاطره است. به نظر شما من اینجا را رها کنم که کجا بروم؟ هرچه بعدها هم بنویسم و دستمایه داستان قرار دهم باز هم از همین جغرافیاست. من اینجا رشد نموده و بزرگ شده ام و به همین دلیل ذخیره عاطفی ام اینجاست. البته از سوی دیگر بگویم که قرار نیست ما کار گزارش نویسی و تاریخ نگاری کنیم. مهم این است که کار و پس زمینه ذهنی نویسنده از چه آبشخوری نشئت می گیرد.

• کسانی که تصویر و صدای شما را در رادیو و تلویزیون و مطبوعات می بینند چه واکنشی دارند؟

دو نفر همواره به من زنگ می زدند. یکی شادروان پدر همسرم بود که روزنامه خوان حرفه ای بود و دیگری یکی از دوستانم به نام مجید رشیدی که سیم کش برق است و در خیابان سی متری سکونت دارد. او روزنامه ها را می خواند و هر وقت که روزنامه را می بیند و می خواند فوراً به من زنگ می زند.

• میدان 85 را دوست دارید؟

این میدان خیلی سگ دارد. از ساعت 11 شب به بعد تعدادشان بیشتر هم می گردد. آنچه آزاردهنده است فضولات سگ هاست که در خیابان و کوچه می ریزد. تک و توک آدم هایی را دیده ام که فضولات سگ هایشان را جمع می نمایند. اما از سوی دیگر گاندی می گوید: اگر می خواهی بدانی مردم چقدر مهربانند ببین که رفتارشان با حیوانات به چه شکل است. اینجا می توانید ببینید که مردم چقدر مهربانند.

• در زمان جنگ، کدام بخش از محله بمباران شد؟

بیمارستان بچه ها بهرامی و پادگان چکش. بیشتر مدارس نیز پناهگاه بود.

• در پهنه شرق با چه هنرمندانی حشر و نشر داشته اید؟

با علی اصغر شیرزادی که به خانه اش رفت وآمد داشتم. یکی دو بار هم در میدان 22 به خانه زنده یاد احمد محمود رفتم. علی مؤذنی هم در همین حوالی زندگی می نماید و بیشتر در خیابان یکدیگر را می بینیم. همچنین مرتضی کربلایی لو.

• اطلاعات فوری:

نام: مجید

نام خانوادگی: قیصری

متولد: 1345

ویژگی: داستان نویس

کتاب ها:

گور سفید

باغ تلو

نفر سوم از سمت چپ

گوساله سرگردان

ضیافت به صرف گلوله

و...