دانش ژنتیک در زمینه مطالعات باستان شناسی در ایران ظرفیت کمی دارد
به گزارش تور ارمنستان ارزان، به گزارش خبرنگاران، پنل تخصصی ژنتیک باستان و تبارشناسی به همت پژوهشکده حفاظت و بازسازی آثار تاریخی- فرهنگی در حاشیه برنامه های پنجمین کنگره بین المللی و هفدهمین کنگره ملی ژنتیک ایران در محل پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، برگزار گردید. در این پنل تخصصی، نخست موضوع ژنتیک باستان، دریچه ای به سوی شناخت بهتر تمدن ادوار مختلف به وسیله پرستو عرفان منش و مطهره امجدی به بحث قرار گرفت.
پرستو عرفان منش با اشاره به اینکه علم باستان شناسی و مطالعات و بررسی های باستانی همیشه کوشش داشته تا زوایای پنهان گذشته انسان را آشکار کند تصریح کرد: در این میان ابزارهای زیادی به یاری این علم آمده و به ویژه در دهه های اخیر، این علم مسلح به علوم و ابزارهای نوینی شده است.
مسئول آزمایشگاه فرسودگی زیستی پژوهشکده حفاظت و بازسازی آثار تاریخی-فرهنگی اضافه کرد: مطالعات ژنتیکی قادر است اطلاعات بی نظیری را در اختیار پژوهشگران قرار دهد و از این داده ها می توان نتایج ارزشمندی را مانند تبار انسانها، مسیرهای مهاجرت، اختلاط، گسستگی و اشتقاق اقوام از هم، مقدار قرابت انسان ها و یا اقوام با یکدیگر، نسب شناسی، تشخیص بیماریهای ژنتیکی و... به دست آورد.
در ادامه مطهره امجدی توضیح داد: ایران زمین، به عنوان یکی از مهدهای تمدن بشری که بستر بسیاری از رویدادهای مختلف و متنوع انسانی بوده، از نظر باستان شناسی دارای غنای کم نظیری است درحالی که به جز بعضی مطالعات پراکنده، تا به امروز از ظرفیت دانش ژنتیک در زمینه مطالعات باستان شناسی در ایران استفاده هدفمند و گسترده ای نشده است.
او اضافه کرد: در پنجمین کنگره بین المللی و هفدهمین کنگره ملی ژنتیک ایران برای اولین بار در سطح کشور به اهمیت این علم پرداخته خواهد شد و امید است با معرفی مختصر ابعاد این علم و گردآوری متخصصان این حوزه در آینده شاهد رشد روز افزون نتایج ژنتیک باستان به وسیله محققان ایرانی باشیم.
امجدی تصریح کرد: سرفصل های آموزشی این بخش مقدمه ای بر زیست باستان شناسی و اهمیت نتایج حاصل از آن در کنار نتایج ژنتیک باستان،مطالعه فیلوژنی mtdna ، بررسی و تحلیل بررسی های ژنتیکی بوده است.
در ادامه محمد رضا رکنی مدرس کارگاه دوم با عنوان میراث فرهنگی و تنوع زیستی، هزاره های گذشته، حال و آینده موضوع میراث فرهنگی را در هزاره های گذشته و آینده به بحث نهاد و به معرفی شاخص ترین یافته های باستان شناختی جانوران از ادوار گذشته تا کنون پرداخت.
او با بیان مفاهیم شناخت، شکل گیری، اسطور و معنا به بهره های نرم افزاری در شناسایی و تحلیل متغیرها اشاره نمود و چگونگی و چرایی مدیریت در محوطه های باستان شناختی در حال حاضر و برای آینده را تشریح کرد.
فریدون بیگلری معاون فرهنگی موزه ملی ایران نیز در این نشست با بیان اینکه در حوزه میراث فرهنگی و باستان شناسی مباحث زیست شناسی و میان رشته ای بسیار حائز اهمیت است گفت: در دهه نود موزه ملی ایران و بخش بازسازی وارد این عرصه شده و فعالیت های چشمگیری را به انجام رسانده است.
او در ادامه با تشریح اهداف علمی و پژوهشی موزه ملی ایران به فعالیت های اجرا شده این مرکز با کشور فرانسه در حوزه استخوان جانوری و انسانی اشاره و توضیح داد:به عنوان موزه ملی ایران خواهان همکاری با نهادهای علمی در حوزه ژنتیک هستیم.
محمود تولایی دبیر اجرایی پنجمین کنگره بین المللی و هفدهمین کنگره ملی ژنتیک ایران نیز در ادامه این پنل با اشاره به اینکه با کشف ساختار ژنتیکی راز و رمز های بسیاری نمود پیدا می نمایند توضیح داد: با شناسایی توالی ها از سوی بشر هر روز دریچه های تازه ای از علم به روی بشر ایجاد می گردد.
او با بیان اینکه با مطالعه ساختار ژنتیک می توان دلیل بروز هر بیماری، ناهنجاری ها و اختلالات ژنتیک را بررسی و آنها را حل کنیم توضیح داد: ما می توانیم با همکاری در حوزه باستان شناسی راهگشای پرسش های این حوزه باشیم.
فرامرز رستمی چراتی معاون پژوهشکده حفاظت و بازسازی آثار تاریخی-فرهنگی نیز در ادامه این نشست توضیح داد: علوم میان رشته ای و علوم پایه می توانند در حوزه های مختلف با داشتن چشم اندازی نوین در حفظ آثار باستانی و تاریخی راهگشا باشند.
او گفت: استفاده از تجزیه و تحلیل های دستگاهی با شناخت محدودیت های باستانی می تواند در این زمینه یاری های شایسته ای انجام دهد.
پنجمین کنگره بین المللی و هفدهمین کنگره ملی ژنتیک ایران از 15 تا 17 اسفند ماه 1401 برگزار می گردد.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران