فرودگاه مونترال-ترودو (YUL): تاریخچه، ترمینال ها، پروازها و آینده - تور ارمنستان ارزان

مقیاس و اهمیت این فرودگاه در آمار آن نهفته است. YUL شلوغ‌ترین فرودگاه استان کبک و سومین فرودگاه پرتردد کانادا از نظر ترافیک مسافری است که در سال 2024 میزبان 22.4 میلیون مسافر بوده است. به طور متوسط، روزانه حدود 58,000 مسافر از امکانات آن استفاده می‌کنند. اما آنچه هویت واقعی YUL را شکل می‌دهد، صرفاً حجم مسافران نیست، بلکه جهت‌گیری عمیقاً بین‌المللی آن است. این فرودگاه با داشتن بالاترین نسبت پروازهای غیرداخلی در میان تمام فرودگاه‌های کانادا، یک مرکز جهانی منحصربه‌فرد است؛ به طوری که 71٪ از مسافران آن در مسیرهای بین‌المللی و فرامرزی (به مقصد آمریکا) سفر می‌کنند. این تمرکز استراتژیک، YUL را به پنجمین قطب پرتردد ترانس‌آتلانتیک در آمریکای شمالی تبدیل کرده است.

برای دریافت مشاوره و خدمات تخصصی گردشگری و سفر به سراسر دنیا با مجری مستقیم تورهای مسافرتی و گردشگری همراه باشید.

این فرودگاه به عنوان یکی از قطب‌های اصلی شرکت هواپیمایی ایر کانادا (Air Canada) و مقر اصلی شرکت‌های ایر ترانست (Air Transat) و ایر اینویت (Air Inuit) عمل می‌کند. شبکه پروازی گسترده آن، مونترال را به صورت مستقیم به نزدیک به 150 مقصد در پنج قاره جهان متصل می‌سازد: آفریقا، آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی. این ویژگی متمایز، YUL را در کنار فرودگاه پیرسون تورنتو، به یکی از تنها دو فرودگاه کانادا با چنین دسترسی جهانی تبدیل کرده است. هویت بین‌المللی YUL ریشه در تاریخ آن به عنوان «دروازه کانادا به اروپا» دارد؛ نقشی که پس از یک دوره پرفراز و نشیب، با قدرت آن را بازپس گرفته و امروز به عنوان یک چهارراه جهانی، جایگاهی فراتر از رتبه‌بندی داخلی خود در کانادا دارد.

داستانی از دو فرودگاه: تاریخ پرفراز و نشیب YUL

تاریخچه فرودگاه مونترال-ترودو، داستانی دراماتیک از تولد، رقابت، افول و یک رنسانس قدرتمند است. این روایت، داستان بقای یک فرودگاه در برابر یک پروژه عظیم دولتی و پیروزی عمل‌گرایی بر یک چشم‌انداز بلندپروازانه اما ناقص است.

تولد یک قطب (دهه‌های 1940 تا 1960)

داستان از دهه 1940 آغاز می‌شود، زمانی که مشخص شد اولین فرودگاه مونترال، فرودگاه سنت-اوبر (Saint-Hubert) که از سال 1927 فعال بود، دیگر پاسخگوی نیازهای روزافزون شهر نیست. وزارت حمل‌ونقل فدرال، زمینی را در محل پیست اسب‌دوانی دوروال (Dorval Race Track) خریداری کرد؛ مکانی که به دلیل شرایط آب‌وهوایی مطلوب و روزهای مه‌آلود کمتر، بهترین گزینه برای ساخت یک فرودگاه جدید و بزرگ بود. فرودگاه دوروال در 1 سپتامبر 1941 با سه باند آسفالته افتتاح شد. در طول جنگ جهانی دوم، این فرودگاه نقشی حیاتی ایفا کرد و هزاران هواپیمای متفقین در مسیر خود به انگلستان از آن عبور کردند.

پس از جنگ، دوروال به سرعت به شلوغ‌ترین فرودگاه کانادا و قطب اصلی پروازهای ترانس‌آتلانتیک برای شرکت‌هایی مانند بریتیش آورسیز ایرویز کورپوریشن (BOAC) تبدیل شد. تعداد مسافران از 250,000 نفر در سال 1946 به بیش از یک میلیون نفر در اواسط دهه 1950 رسید. در نوامبر 1960، نام فرودگاه به فرودگاه بین‌المللی مونترال-دوروال تغییر یافت و در دسامبر همان سال، یک ترمینال جدید به ارزش 30 میلیون دلار افتتاح شد. این ترمینال در زمان خود بزرگ‌ترین ترمینال کانادا و یکی از بزرگ‌ترین‌ها در جهان بود و به عنوان دروازه اصلی ورود تمام ترافیک هوایی اروپا به کانادا عمل می‌کرد.

آزمایش میرابل و افول دوروال (دهه‌های 1970 تا 1990)

با وجود توسعه‌های انجام شده، دولت نخست‌وزیر وقت کانادا، پیر الیوت ترودو، پیش‌بینی کرد که فرودگاه دوروال تا سال 1985 به طور کامل اشباع خواهد شد. بر اساس این پیش‌بینی، تصمیم گرفته شد فرودگاه جدید و عظیمی در منطقه سنت-اسکولاستیک ساخته شود که بعدها به فرودگاه بین‌المللی مونترال-میرابل (Montréal-Mirabel) معروف شد. برنامه دولت روشن بود: میرابل آینده بود و دوروال گذشته. با افتتاح میرابل در سال 1975، تمام پروازهای بین‌المللی (به جز پروازهای آمریکا) به اجبار به آنجا منتقل شدند و برنامه بلندمدت، تعطیلی کامل دوروال بود.

اما این طرح بزرگ با شکستی تماشایی مواجه شد. ترافیک پیش‌بینی‌شده برای میرابل هرگز محقق نشد. دلایل متعددی برای این شکست وجود داشت: بحران انرژی دهه 1970، رکود اقتصادی مونترال، و مهم‌تر از همه، ظهور جت‌های دوربرد که دیگر برای عبور از اقیانوس اطلس نیازی به سوخت‌گیری در مونترال نداشتند. اما یک نقص اساسی در طراحی این پروژه، فاصله بسیار زیاد آن از مرکز شهر بود (58 کیلومتر برای میرابل در مقابل 20 کیلومتر برای دوروال) که یک ضعف بنیادی در تجربه کاربری محسوب می‌شد. فشار عمومی برای باز نگه داشتن دوروال به دلیل دسترسی راحت‌تر، بسیار زیاد بود. شرکت‌های هواپیمایی مانند ایر کانادا نیز به دلیل نزدیکی به کارگاه‌های تعمیر و نگهداری، دوروال را ترجیح می‌دادند. تقسیم عملیات بین دو فرودگاه دور از هم، به شدت به جایگاه مونترال به عنوان یک قطب هوایی آسیب زد و بسیاری از خطوط هوایی بین‌المللی، دروازه کانادایی خود را به فرودگاه پیرسون تورنتو منتقل کردند.

رنسانس و یک نام‌گذاری کنایه‌آمیز (1997 تاکنون)

در سال 1997، در یک چرخش استراتژیک، تمام پروازهای بین‌المللی به دوروال بازگردانده شدند و پروازهای چارتر نیز در سال 2004 به آنها پیوستند. این تجمیع، به فرودگاه اجازه داد تا بار دیگر به عنوان یک قطب واقعی برای پروازهای اتصالی عمل کند. این تصمیم، سرآغاز یک «رنسانس» برای دوروال بود و منجر به پروژه‌های بزرگ نوسازی و توسعه ترمینال از سال 2000 به بعد شد.

در سال 2004، فرودگاه به نام «فرودگاه بین‌المللی مونترال-پیر الیوت ترودو» تغییر نام داد. این نام‌گذاری عمیقاً کنایه‌آمیز بود، زیرا ترودو اصلی‌ترین حامی سیاسی پروژه میرابل بود که نزدیک بود به تعطیلی کامل دوروال منجر شود. این فرودگاه اکنون به یاد مردی نام‌گذاری شده است که چشم‌اندازش را شکست داده بود. به همین دلیل، بسیاری از مردم محلی هنوز هم از آن با نام «دوروال» یاد می‌کنند. تاریخ YUL، گواهی بر این است که چگونه پروژه‌های زیربنایی بزرگ و دستوری، زمانی که واقعیت‌های عملی و نیازهای کاربران را نادیده می‌گیرند، با شکست مواجه می‌شوند. بقا و موفقیت امروزی این فرودگاه، نتیجه مستقیم شکست چشم‌انداز میرابل است.

درون قطب: زیرساخت و عملیات

طراحی فیزیکی و ظرفیت عملیاتی فرودگاه مونترال-ترودو به گونه‌ای است که نقش آن را به عنوان یک قطب بین‌المللی بزرگ پشتیبانی می‌کند. تجمیع عملیات در یک ترمینال واحد و تفکیک هوشمندانه فضاها، کارایی و سهولت را برای مسافران به ارمغان می‌آورد.

محوطه پروازی و باندها

YUL با یک سیستم باندهای موازی عمل می‌کند که کارایی عملیاتی بالایی را فراهم می‌آورد. در حال حاضر، این فرودگاه دارای دو باند اصلی است. این باندها با کدهای 06L/24R (به طول 11,000 فوت یا 3,353 متر) و 06R/24L (به طول 9,600 فوت یا 2,926 متر) شناخته می‌شوند. پیش از این، یک باند متقاطع سوم با کد 10/28 نیز وجود داشت که در اواخر سال 2023 به دلیل نگرانی‌های ایمنی و ظرفیتی، به طور رسمی از رده خارج شد. این اقدام، عملیات فرودگاه را بر روی پیکربندی موازی کارآمدتر، متمرکز کرد.

مفهوم تک-ترمینالی

تمام عملیات فرودگاه در یک ساختمان ترمینال واحد و مدرن متمرکز شده است. این طراحی، فرآیند جابجایی بین پروازهای اتصالی را که یک ویژگی حیاتی برای یک فرودگاه قطب است، به شدت ساده می‌کند. ترمینال به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود: یک منطقه عمومی (برای چک-این و تحویل بار) و یک منطقه امنیتی (پس از بازرسی).

منطقه امنیتی به سه اسکله یا بخش مجزا سازماندهی شده است که این ساختار برای عملیات فرودگاه بنیادی است :

• اسکله داخلی (Domestic Jetty): برای پروازهای داخل کانادا.

• اسکله بین‌المللی (International Jetty): برای تمام پروازهای بین‌المللی به جز پروازهای آمریکا.

• اسکله فرامرزی (Transborder Jetty): مخصوص پروازها به مقصد ایالات متحده. این بخش مجهز به تأسیسات پیش‌گمرکی اداره گمرک و حفاظت مرزی ایالات متحده (CBP) است. این امکان به مسافران اجازه می‌دهد تا مراحل گمرکی آمریکا را در مونترال انجام دهند و پس از ورود به آمریکا، مانند یک مسافر داخلی از فرودگاه خارج شوند. YUL یکی از تنها هشت فرودگاه کانادا است که این تسهیلات استراتژیک را ارائه می‌دهد.

آمار و ارقام: ترافیک و بار

• ترافیک مسافری: YUL سومین فرودگاه پرتردد کانادا است و ترافیک مسافری آن در سال 2024 با رشد 5.8 درصدی نسبت به سال 2023 به رکورد 22.4 میلیون نفر رسید. داده‌های اداره آمار کانادا نیز این روند رشد را در سال‌های گذشته تأیید می‌کند.

• عملیات بار: این فرودگاه در زمینه «بار همراه» (Belly Cargo) تخصص دارد؛ یعنی محموله‌هایی که در انبار هواپیماهای مسافربری حمل می‌شوند. در سال 2024، YUL میزان 172,072 تن بار را جابجا کرد که نشان‌دهنده رشد 18.8 درصدی نسبت به سال قبل است. این رقم بخشی از مجموع 249,403 تن بار جابجا شده در سیستم فرودگاهی مونترال (شامل فرودگاه باری میرابل، YMX) است. داده‌های اداره آمار کانادا نشان‌دهنده افزایش مداوم حجم بار در YUL، به ویژه در بخش «سایر بین‌المللی» است. فرودگاه دارای انبارهای گسترده و امکانات لازم برای جابجایی انواع بار، از جمله انبارهای یخچالی و امکانات نگهداری از حیوانات زنده است.

اتصال به جهان: خطوط هوایی و مقاصد

شبکه پروازی گسترده فرودگاه مونترال-ترودو، آن را به یک چهارراه استراتژیک جهانی تبدیل کرده است. خطوط هوایی کلیدی و مسیرهای پروازی مهم، جایگاه این فرودگاه را در نقشه هوانوردی بین‌المللی تعریف می‌کنند.

خطوط هوایی کلیدی

YUL به عنوان یک قطب اصلی برای ایر کانادا، بزرگ‌ترین شرکت هواپیمایی کانادا، عمل می‌کند که از مونترال به حدود 118 مقصد پرواز دارد. این فرودگاه همچنین مقر اصلی شرکت هواپیمایی تفریحی

ایر ترانست (با حدود 50 مقصد) و شرکت هواپیمایی منطقه‌ای ایر اینویت (با حدود 5 مقصد) است. سایر شرکت‌های هواپیمایی بزرگ فعال در این فرودگاه شامل

وست‌جت (WestJet) با حدود 27 مقصد و پورتر ایرلاینز (Porter Airlines) با حدود 9 مقصد هستند. علاوه بر این، شرکت‌های بزرگ آمریکایی و بین‌المللی مانند امریکن ایرلاینز، یونایتد، دلتا، ایر فرانس، بریتیش ایرویز و لوفت‌هانزا نیز حضور پررنگی در YUL دارند.

شبکه مقاصد جهانی

فرودگاه مونترال-ترودو پروازهای بدون توقف به نزدیک به 150 مقصد در سراسر جهان ارائه می‌دهد.

• مسیرهای داخلی برتر: شلوغ‌ترین کریدورهای داخلی به مقاصد تورنتو (فرودگاه‌های YYZ و YTZ)، ونکوور (YVR)، کلگری (YYC) و کبک سیتی (YQB) است.

• مسیرهای برتر به آمریکا: ارتباطات اصلی با ایالات متحده شامل شهرهای نیویورک (فرودگاه‌های LGA و EWR)، شیکاگو (ORD)، اورلاندو (MCO) و فورت لادردیل (FLL) می‌شود.

• مسیرهای بین‌المللی برتر: مسیر مونترال-پاریس (CDG) نگین تاج شبکه پروازی YUL و شلوغ‌ترین مسیر بین‌المللی از کانادا با بیش از 1.5 میلیون مسافر در سال است. سایر مقاصد بین‌المللی کلیدی شامل لندن (LHR)، فرانکفورت (FRA)، کازابلانکا (CMN)، کانکون (CUN) و پونتا کانا (PUJ) هستند. این شبکه پروازی به وضوح نشان‌دهنده پیوندهای قوی مونترال با اروپا، شمال آفریقا و مقاصد توریستی آفتابی است.

تجربه YUL: از ورودی تا گیت پرواز

سفر مسافران در فرودگاه مونترال-ترودو با هدف ایجاد تجربه‌ای راحت، منحصر به فرد و آمیخته با فرهنگ محلی طراحی شده است. از امکانات رفاهی و غذاخوری گرفته تا تعهد به دسترسی‌پذیری برای همه، YUL تلاش می‌کند تا فراتر از یک نقطه ترانزیت عمل کند.

طعمی از مونترال

فرودگاه به طور آگاهانه، فروشگاه‌ها و رستوران‌های خود را با طعم و فرهنگ محلی مونترال آمیخته است. مسافران می‌توانند آخرین طعم از خوراکی‌های معروف شهر را بچشند؛ از بیگل‌های اصیل پخته شده در تنور هیزمی در

La Fabrique de Bagel Montréal و Café Montréal Bagel گرفته تا ساندویچ‌های کلاسیک گوشت دودی (Smoked Meat) در Pork & Pickle. برای یک وعده غذایی سطح بالا، رستوران

L'Auberge Saint-Gabriel که شعبه‌ای از یک رستوران معروف در مونترال قدیم است، گزینه‌ای عالی محسوب می‌شود. فروشگاه‌هایی مانند

Maison de la Presse ادبیات محلی کبک را عرضه می‌کنند و فروشگاه‌های Duty Free محصولاتی محلی مانند شراب یخی (Ice Wine) و سایدر را به فروش می‌رسانند.

آسایش و آرامش

• سالن‌های استراحت (Lounges): YUL میزبان چندین سالن استراحت ممتاز است، از جمله سالن Maple Leaf ایر کانادا (در هر سه اسکله)، سالن ایر فرانس-کی‌ال‌ام، سالن بانک ملی و سالن Desjardins Odyssey.

• هتل: هتل Montreal Airport Marriott In-Terminal به طور مستقیم به بخش پروازهای خروجی آمریکا متصل است و راحتی بی‌نظیری را برای مسافران فراهم می‌کند.

• امکانات رفاهی: فرودگاه اینترنت وای-فای رایگان (به مدت 60 دقیقه)، ایستگاه‌های شارژ موبایل و یک شعبه 24 ساعته از رستوران Subway برای مسافرانی که در ساعات پایانی شب یا ابتدایی صبح سفر می‌کنند، ارائه می‌دهد. برای آرامش و تمدد اعصاب،

  BALNEA Spa Voyage خدمات ماساژ و مانیکور را فراهم کرده است.

تعهد به دسترسی‌پذیری

YUL یک برنامه جامع برای مسافران با تحرک محدود و نیازهای ویژه دارد.

• تمام امکانات از جمله سرویس‌های بهداشتی مجهز به اتاق‌های بهداشت تخصصی، کانترهای چک-این و فروشگاه‌ها برای استفاده با ویلچر مناسب‌سازی شده‌اند.

• برای افراد کم‌بینا، علائم بریل گسترده‌ای در آسانسورها و ورودی سرویس‌های بهداشتی نصب شده و از تابلوهای بزرگ با رنگ‌های روشن استفاده شده است.

• برای افراد کم‌شنوا، تلفن‌های TTY و هشدارهای آتش‌سوزی بصری در سراسر ترمینال در دسترس هستند.

• فرودگاه از برنامه بند گل آفتابگردان (Sunflower Lanyard) برای مسافران با معلولیت‌های پنهان پشتیبانی می‌کند. این بند به کارکنان اجازه می‌دهد تا به طور محترمانه این افراد را شناسایی کرده و به آنها کمک کنند.

• مناطق مخصوص حیوانات خدماتی (Dog Relief Areas) در بخش عمومی و همچنین در هر سه اسکله امنیتی برای راحتی این حیوانات تعبیه شده است.

حمل‌ونقل زمینی: سفر به فرودگاه و از آن

ارتباطات زمینی کارآمد، شریان حیاتی هر فرودگاه بزرگی است. فرودگاه مونترال-ترودو در حال حاضر از طریق یک سرویس اتوبوس اکسپرس به شهر متصل است و در آینده نزدیک با راه‌اندازی یک خط ریلی سبک، انقلابی در دسترسی به فرودگاه ایجاد خواهد کرد.

اتوبوس اکسپرس 747

این سرویس، اصلی‌ترین گزینه حمل‌ونقل عمومی به فرودگاه است که توسط شرکت حمل‌ونقل مونترال (STM) اداره می‌شود. سرویس 747 به صورت 24 ساعته و در تمام 7 روز هفته فعال است.

کرایه این اتوبوس $11.25 است که به طور منحصربه‌فردی شامل یک بلیط 24 ساعته برای استفاده از کل شبکه اتوبوس و متروی STM و همچنین قطار REM در منطقه A مونترال می‌شود. این سرویس دو مسیر اصلی دارد: یک مسیر طولانی‌تر که به پایانه اتوبوسرانی مرکز شهر (ایستگاه Berri-UQAM) می‌رود و بین 45 تا 70 دقیقه طول می‌کشد، و یک مسیر کوتاه‌تر و سریع‌تر که به ایستگاه متروی Lionel-Groulx می‌رود و بین 30 تا 35 دقیقه زمان می‌برد. اتوبوس‌های این خط کاملاً دسترس‌پذیر بوده و مجهز به قفسه‌های مخصوص چمدان هستند.

آینده: شبکه اکسپرس متروپولیتن (REM)

شبکه قطار سبک شهری REM یک تحول بزرگ برای دسترسی به فرودگاه خواهد بود. ایستگاه YUL-Aéroport-Montréal-Trudeau در حال حاضر توسط مدیریت فرودگاه (ADM) در حال ساخت است. این ایستگاه یک سازه عمیق زیرزمینی (در عمق 35 متری) خواهد بود که به طور مستقیم به ترمینال متصل می‌شود.

بر اساس برنامه‌ریزی‌ها، شاخه فرودگاه REM در سال 2027 به بهره‌برداری خواهد رسید. این خط ریلی یک اتصال سریع و قابل اعتماد را فراهم می‌کند و زمان سفر از فرودگاه تا ایستگاه‌های مرکزی و مک‌گیل در مرکز شهر مونترال را به حدود

24 تا 26 دقیقه کاهش خواهد داد. این پروژه نه تنها یک گزینه حمل‌ونقل جدید است، بلکه نمادی از درس گرفتن از اشتباهات گذشته است؛ اشتباهی که در پروژه میرابل با عدم ساخت اتصال ریلی رخ داد و به انزوای آن فرودگاه کمک کرد.

برنامه پرواز 2035: مهندسی فرودگاه فردا

فرودگاه مونترال-ترودو با یک برنامه سرمایه‌گذاری بلندپروازانه، در حال مهندسی آینده خود برای تثبیت جایگاهش به عنوان یک قطب هوایی در سطح جهانی برای دهه‌های آینده است. این طرح 10 میلیارد دلاری، صرفاً یک توسعه نیست، بلکه یک اصلاح استراتژیک و نمادین برای رفع نقاط ضعفی است که دهه‌ها گریبان‌گیر این فرودگاه بوده است؛ نقاط ضعفی که بسیاری از آنها میراث شکست‌های برنامه‌ریزی دوران میرابل و دوره کمبود سرمایه‌گذاری پس از آن است.

چشم‌انداز: یک تحول 10 میلیارد دلاری

مدیریت فرودگاه مونترال (ADM) یک برنامه توسعه ده ساله به ارزش 10 میلیارد دلار را برای آماده‌سازی جهت رشد چشمگیر ترافیک آغاز کرده است. پیش‌بینی می‌شود تعداد مسافران تا سال 2028 به 28 میلیون نفر و تا سال 2035 به 35 میلیون نفر برسد. این پروژه عظیم بدون دریافت یارانه دولتی و از طریق وام (شامل یک وام 1 میلیارد دلاری از بانک زیرساخت کانادا) و درآمدهای خود فرودگاه تأمین مالی می‌شود.

پروژه‌های کلیدی

• بازطراحی دسترسی: یکی از محورهای اصلی این طرح، پیکربندی مجدد کامل شبکه جاده‌ای منتهی به فرودگاه برای کاهش ترافیک مزمن است. تعداد خطوط دسترسی از شش خط به هجده خط، یعنی سه برابر، افزایش خواهد یافت.

• پارکینگ جدید و یکپارچه‌سازی با REM: پارکینگ طبقاتی فعلی تخریب شده و یک پارکینگ مدرن و بزرگ‌تر جایگزین آن خواهد شد. علاوه بر این، یک ساختمان جدید و اختصاصی برای اتصال یکپارچه ترمینال به ایستگاه زیرزمینی آینده REM ساخته می‌شود. این سرمایه‌گذاری در اتصال ریلی، بزرگ‌ترین درسی است که از شکست میرابل آموخته شده است؛ درسی که نشان می‌دهد موفقیت یک فرودگاه به طور جدایی‌ناپذیری به ادغام آن با شبکه حمل‌ونقل شهری وابسته است.

• توسعه ترمینال: این برنامه شامل افزودن حدود 16 گیت پروازی جدید است که احتمالاً از طریق یک اسکله اقماری (Satellite) جدید یا توسعه ترمینال اصلی که به ساختمان فعلی متصل می‌شود، انجام خواهد شد.

این برنامه جامع نشان می‌دهد که «برنامه پرواز 2035» به همان اندازه که به ساختن آینده می‌اندیشد، به اصلاح اشتباهات تاریخی نیز می‌پردازد. این طرح، نماد تعهد به یک برنامه‌ریزی زیربنایی یکپارچه است که در دهه 1970 غایب بود و تضمین می‌کند که YUL اشتباهات گذشته را تکرار نخواهد کرد و با قدرت به سوی آینده‌ای روشن به عنوان یک قطب بین‌المللی پیشرو حرکت می‌کند.