مصرف خودسرانه مکمل، ممنوع! - تور ارمنستان ارزان

مصرف خودسرانه مکمل، ممنوع!

نویسنده: دکتر ربابه شیخ الاسلام*

مکمل ها یا supplementها همان طور که از نامشان پیداست زمانی که مواد غذایی نمی توانند در تامین نیازهای یک فرد کافی عمل نمایند به یاری آمده و در حقیقت کامل نماینده نیازهای سلولی به شکل ویتامین ها یا املاح هستند. همان طور که گفتیم، مواد موجود در مکمل ها اغلب از نوع ویتامین ها و املاح بوده و معمولا در غذا وجود دارند و نام مکمل غذایی را یدک می کشند ولی الزاما همه مکمل ها جزو این گروه نیستند. ضمن اینکه ممکن است یک مکمل کاربرد دارویی داشته باشد.

اما به کدام مکمل، دارویی و به کدام مکمل، غذایی می گویند؟ برای روشن شدن موضوع به مثال های زیر توجه کنید. اگر فردی به کم خونی ناشی از فقر آهن مبتلا باشد، برای وی فرآورده های دارویی آهن مثل قرص، شربت و یا قطره (با توجه به شدت کمبود) به وسیله پزشک تجویز می گردد در این صورت این مکمل نام دارو می گیرد. همین فرآورده های دارویی زمانی که برای پیشگیری از ابتلا به فقر آهن در جمعیت یا گروه خاصی تجویز گردد، می تواند به اسم مکمل غذایی عمل کند. به طور مثال، کودکی که شش ماه از شیر مادر تغذیه شده و تا سن شش ماهگی از ذخایر آهن خود و اندازه آهن قابل جذب شیر مادر استفاده نموده بعد از شش ماهگی نیازمند مکمل آهن البته از نوع غذایی است.

نکته ای را که باید به خاطر سپرد، آن است که یک مکمل خوب باید در جای خود و با اندازه تعیین تجویز گردد وگرنه ممکن است عوارض نامطلوبی به جا گذارد زیرا ما در تعریف غذا، دارو و سم، مرز معینی داریم یعنی یک ماده غذایی مثل زعفران می تواند به اسم یک خوش طعم نماینده غذایی یا یک فرآورده با خواص معین دارویی مصرف گردد و در صورت زیاد مصرف شدن می تواند مسمومیت زا باشد. بنابراین در تعاریف مکمل ها باید به نوع استفاده شان توجه گردد زیرا مصرف خودسرانه شان درست نیست، مگر در مواردی که تحقیقات در خصوص مصرف یک مکمل، تبدیل به یک برنامه کشوری و مورد تایید وزارت بهداشت شده باشد. به طور مثال، دختران در سنین 12 تا 18 سال و تا قبل از ازدواج می توانند مکمل آهن را به صورت هفتگی استفاده نمایند چون در این سن به علت قاعدگی هر ماهه احتمال ابتلا به کم خونی بالاست. ضمناً، دادن مکمل ویتامین A و D به صورت قطره به بچه ها از 15 روز بدو تولد هم چون دستورالعمل کشوری دارد، واجب است و کودک در صورت عدم دریافت، ممکن است دچار سوء تغذیه و مسائل بعدی آن گردد. دریافت مکمل اسید فولیک هم برای زنان به مدت سه ماه قبل از بارداری هم توصیه می گردد و یک برنامه جهانی است. اما در خصوص استفاده از مکمل هایی که برنامه کشوری ندارند، باید با نظر پزشک همراه باشد، در غیر این صورت باید در انتظار عوارض جانبی شان بود.

پی نوشت ها :

*متخصص بهداشت عمومی و اپیدمیولوژی تغذیه

منبع: www.salamat.com

/ک

منبع: راسخون